Xu hướng vật liệu bền vững trong thiết kế cảnh quan
Xu hướng vật liệu bền vững trong thiết kế cảnh quan (Landscape Sustainability Materials) đang phát triển mạnh tại Việt Nam trong giai đoạn 2024–2030. Sự thay đổi khí hậu, áp lực ESG từ chủ đầu tư, nhu cầu sống xanh và các tiêu chuẩn đánh giá công trình hiện đại đã khiến vật liệu trở thành yếu tố quan trọng ngang với thiết kế và thi công. Vật liệu bền vững không chỉ giúp giữ gìn môi trường mà còn làm tăng tuổi thọ công trình, giảm chi phí bảo trì và tạo nên những không gian sống thẩm mỹ, tinh tế, hài hòa với tự nhiên.
Bài viết 3000 từ dưới đây phân tích toàn diện xu hướng vật liệu bền vững, tiêu chí lựa chọn, các dòng vật liệu tiêu biểu và gợi ý chuyên sâu cho thiết kế cảnh quan biệt thự, shophouse, resort và khu đô thị Việt Nam.
Khái niệm vật liệu bền vững trong cảnh quan
Vật liệu bền vững (Sustainable Materials) trong thiết kế cảnh quan là những vật liệu đáp ứng đồng thời các yếu tố: độ bền cao, vòng đời dài, an toàn môi trường, khả năng tái chế, giảm phát thải trong quá trình sản xuất – vận chuyển – thi công, đồng thời tối ưu chi phí bảo trì xuyên suốt tuổi thọ công trình. Không giống khái niệm “vật liệu tự nhiên”, vật liệu bền vững bao gồm cả vật liệu sản xuất bằng công nghệ xanh, vật liệu tái chế, vật liệu compostable và vật liệu địa phương ít phát thải.
Ngoài yếu tố môi trường, vật liệu bền vững còn phải tương thích với thời tiết Việt Nam: nắng nóng 35–40°C, độ ẩm cao, mưa lớn kéo dài và điều kiện gió – hơi muối ở khu vực ven biển. Vì vậy tiêu chuẩn bền vững không chỉ là “xanh” mà phải “xanh + bền + phù hợp khí hậu”.
Lợi ích khi áp dụng vật liệu bền vững cho cảnh quan
Việc sử dụng vật liệu bền vững mang lại loạt lợi ích rõ rệt cho cả chủ đầu tư lẫn gia chủ:
-
Giảm chi phí bảo trì dài hạn
Vật liệu bền vững thường có vòng đời dài hơn 2–5 lần so với vật liệu thông thường. Composite, gỗ nhiệt và đá tự nhiên gần như không cần bảo trì định kỳ, giúp tiết kiệm chi phí đáng kể cho công trình biệt thự và khu đô thị nhiều hộ. -
Tăng giá trị bất động sản
Các dự án sử dụng vật liệu bền vững cho cảnh quan thường được đánh giá cao hơn trên thị trường nhờ chất lượng, tính thẩm mỹ lâu dài và khả năng chống xuống cấp. -
Tối ưu an toàn sức khỏe
Vật liệu không độc hại, không chứa VOC, không thải hóa chất ra đất và nước giúp tạo môi trường sống tốt hơn cho trẻ nhỏ và thú cưng. -
Giảm phát thải – tuân thủ ESG
Các chủ đầu tư lớn như Vingroup, Novaland, Keppel, GS E&C… đang áp dụng ESG. Vật liệu bền vững góp phần đạt điểm LEED, Lotus, Edge và giúp dự án được ưu tiên bởi nhà đầu tư quốc tế. -
Giảm tác động đến môi trường tự nhiên
Sử dụng vật liệu tái sinh, vật liệu địa phương hoặc vật liệu có vòng đời dài giúp giảm khai thác tài nguyên và giảm lượng rác thải xây dựng. -
Tính thẩm mỹ cao – hợp phong cách hiện đại
Xu hướng tối giản, organic, mộc mạc, natural finish đang thống trị thị trường design 2025; vật liệu bền vững đáp ứng rất tốt tiêu chí này.
Tiêu chí chọn vật liệu bền vững cho thiết kế cảnh quan 2025
Để đánh giá vật liệu có thực sự “bền vững” hay không, các chuyên gia cảnh quan sử dụng những tiêu chuẩn sau:
1. Độ bền vòng đời (Lifecycle Durability)
Một vật liệu bền vững phải có tuổi thọ từ 10–20 năm ngoài trời.
Ví dụ: đá basalt, granite, composite thế hệ mới, thép corten.
2. Khả năng tái chế hoặc tái sử dụng
Vật liệu có thể được tái chế sau khi hết vòng đời sẽ giảm rác thải đáng kể.
3. Phát thải CO₂ thấp trong sản xuất
Gồm vật liệu tái chế, vật liệu địa phương và vật liệu sử dụng công nghệ giảm nhiệt lượng lò nung.
4. Tương thích khí hậu Việt Nam
Nắng nóng – mưa nhiều – độ ẩm cao – ven biển.
Tiêu chí này cực kỳ quan trọng.
5. An toàn với môi trường
Không thải độc vào đất, không rửa trôi hóa chất trong nước mưa.
6. Tối ưu chi phí trong vòng đời sử dụng
Vật liệu bền vững không nhất thiết rẻ lúc mua, nhưng rẻ hơn khi tính tổng chi phí 10 năm.
7. Tính thẩm mỹ và khả năng đồng bộ
Vật liệu đẹp lâu, không phai, không nứt, dễ kết hợp.
Các nhóm vật liệu bền vững nổi bật trong thiết kế cảnh quan
Dưới đây là những nhóm vật liệu đang được sử dụng phổ biến và được đánh giá cao nhất trong thị trường Landscape 2025.
1. Gỗ tự nhiên bền vững: FSC – ThermoWood – Accoya
Gỗ FSC đảm bảo nguồn khai thác có kiểm soát.
Gỗ nhiệt (ThermoWood) là vật liệu chủ lực cho decking, ghế nghỉ, pergola.
Ưu điểm:
-
Không cong vênh
-
Kháng mối mọt mạnh
-
Màu sắc tự nhiên sang trọng
-
Vòng đời 15–20 năm ngoài trời
-
Không cần sơn bảo vệ
Accoya (gỗ biến tính bằng acetic) có tuổi thọ 50 năm – vật liệu top-end cho resort, biệt thự biển.
2. Composite tái chế – vật liệu “vua” cho decking & lam
Composite thế hệ 2024–2025 sử dụng:
-
Bột gỗ tái chế
-
Nhựa tái sinh HDPE
-
Phụ gia sinh học
Ưu điểm:
-
Không hút nước
-
Không trơn trượt
-
Không nứt vỡ
-
Không mối mọt
-
Bảo trì gần bằng 0
-
Tuổi thọ 15–25 năm
Ứng dụng:
-
Lót hồ bơi
-
Lối đi sân vườn
-
Hàng rào
-
Giàn lam che
3. Đá tự nhiên – vật liệu bền vững “vĩnh cửu”
Đá tự nhiên là vật liệu bền nhất trong cảnh quan.
Các loại phổ biến:
-
Đá bazan
-
Granite
-
Đá slate
-
Đá sa thạch
-
Đá cubic granite
Đá có thể tồn tại 40–80 năm mà không cần bảo trì.
Xu hướng:
-
Texture thô
-
Màu xám – đen – nâu đất
-
Bề mặt khò lửa hoặc băm
4. Gạch thấm nước – giải pháp chống ngập đô thị
Vật liệu thấm nước (Permeable Pavers) đang trở thành tiêu chuẩn cho shophouse và khu đô thị mới.
Ưu điểm:
-
Tăng diện tích thấm
-
Giảm áp lực hệ thống thoát nước
-
Giảm hiệu ứng đảo nhiệt
-
Bề mặt an toàn, không trơn trượt
Gạch thấm sử dụng cốt liệu tái chế là điểm cộng lớn cho ESG.
5. Bê tông xanh – Green Concrete
Green Concrete sử dụng tro bay, xi măng low-carbon và cốt liệu tái chế từ phế thải công nghiệp.
Ứng dụng:
-
Lối đi
-
Bồn hoa
-
Tường chắn
-
Bệ ghế
Ưu điểm:
-
Giá tốt
-
Bền
-
Thân thiện môi trường
-
Giảm phát thải 20–40%
6. Kim loại bền vững: thép corten – thép mạ kẽm – nhôm tái chế
Các hạng mục landscape kim loại đang tăng mạnh:
-
Pergola
-
Cổng rào
-
Bồn cây
-
Artwork
Thép corten tự tạo lớp gỉ bảo vệ – tuổi thọ 40–80 năm.
Nhôm tái chế + sơn tĩnh điện → siêu bền cho ngoại thất biển.
7. Sỏi, đá cuội, vật liệu địa phương
Vật liệu địa phương trong landscape 2025 được đề cao vì:
-
Giảm phát thải vận chuyển
-
Tạo tính bản địa độc đáo
-
Giá tốt
-
Tính ứng dụng cao
Xu hướng vật liệu bền vững 2025 trong thiết kế cảnh quan Việt Nam
Xu hướng 2025 ghi nhận nhiều thay đổi so với 2020–2024:
-
Natural Finish – giữ nguyên màu và texture tự nhiên
-
Đá – gỗ – kim loại tông earth tone
-
Composite thế hệ mới thay thế gỗ tự nhiên ở công trình lớn
-
Vật liệu tái chế chiếm tỷ trọng cao
-
Tích hợp năng lượng mặt trời (solar) vào hệ lighting
-
Modular hóa vật liệu giúp giảm nhân công và thời gian thi công
-
Vật liệu chống trơn – chống nóng ưu tiên cho biệt thự gia đình
-
Chuyển dịch sang vật liệu hữu cơ (Bio-materials)
Gợi ý vật liệu bền vững theo từng hạng mục cảnh quan
Lối đi / sân vườn:
-
Đá cubic, đá bazan
-
Gạch thấm nước
-
Composite sàn ngoài trời
Hồ bơi:
-
Decking composite
-
Gạch mosaic chân không VOC
-
Đá chống trơn
Pergola – giàn lam:
-
Gỗ nhiệt
-
Nhôm sơn tĩnh điện
-
Thép corten
Tường cảnh quan:
-
Bê tông xanh
-
Đá ghép tự nhiên
-
GRC nhẹ
Khu thư giãn – ghế nghỉ:
-
Gỗ nhiệt
-
Gỗ nhựa tái chế
-
Đá tự nhiên nguyên khối
Chiếu sáng cảnh quan:
-
Đèn solar LiFePO4
-
Nhôm đúc bền môi trường biển
Kết luận – Vật liệu bền vững là tương lai của cảnh quan cao cấp
Xu hướng vật liệu bền vững trong thiết kế cảnh quan không còn là lựa chọn mà đã trở thành chuẩn mực. Những công trình biệt thự, shophouse, đô thị và resort muốn đạt tiêu chuẩn hiện đại đều cần ứng dụng hệ vật liệu mới này. Vật liệu bền vững không chỉ bảo vệ môi trường mà còn giúp công trình thẩm mỹ hơn, bền hơn và tiết kiệm chi phí hơn trong dài hạn.
YM Landscape – Đơn vị thiết kế & thi công CẢNH QUAN, NỘI THẤT & SÂN GOLF chuyên nghiệp
Với đội ngũ chuyên viên nhiều năm kinh nghiệm, chúng tôi luôn mang đến sự hài lòng cho quý khách
Liên hệ ngay để được tư vấn miễn phí.
